نمونه از اعتدال در نهضت جماعت تبلیغ

گروه دعوت و ارشاد یا نهضت جماعت تبلیغ  که بیشتر به جماعت تبلیغ شهرت دارد، گروهی از مسلمانان اهل سنت و الجماعت هستند که خود را دلسوخته ی دین اسلام دانسته و مردم را بسوی الله و رسول ص فرا می خوانند.

شعارشان این است که رستگاری ما فقط در دین الله (دین اسلام) است و دین الله چیست ؟ تمام احکامات الهی که به روش رسول الله ص باشند را دین می گویند و برای رسیدن به این دین باید همه تلاش کنیم . این پیام را به نقاط مختلف دنیا می رسانند و آن را تبلیغ می کنند.

روش کار نهضت جماعت تبلیغ

جماعت تبلیغی ها همانطور که از اسمش معلوم است کارشان را بصورت گروهی انجام می دهند که از شش نفر گرفته تا بیست نفرند، شاید هم بیشتر باشند ولی بطور معمول تعداد شان 12 نفر است و از مراکز به نقاط دیگر شهر یا اطراف آن و بطور مشخص به مساجد اعزام می شوند و همچنین ممکن است به شهر دیگری و یا کشور دیگری عزیمت کنند و یک نفر از سوی مرکز بعنوان امیر جماعت انتخاب می شود که سایر اعضا موظف به پیروی از او هستند و کمترین مدت تشکیل شان در هر مسجد سه روز بصورت شبانه روزی می باشد و شبها در مساجد استراحت می کنند و بعد از هر نمازی به دعوت بسوی خداوند مردم مشغول می شوند و روزها در ساعات غیر از نماز خود یک دیگر را ارشاد می کنند و احکام نماز را به یکدیگر آموزش می دهند از این رو می توان گفت که حضور در جماعت تبلیغ روش مناسبی برای یادگیری احکام نماز می باشد.

جماعت تبلیغ چه دلایلی برای کار خود ارائه می دهند؟

گروه جماعت تبلیغ با استناد به آیات قرآن کریم این شیوه دعوت را کار تمام پیامبران الهی و از جمله آخرین نبی خدا حضرت محمد مصطفی ص می دانند و از آنجائی که دیگر پیامبری نخواهد آمد معتقدند که وظیفه ما است که کار پیامبران را انجام دهیم و خود و دیگران را از جهنم انذار کنیم و به بهشت مژده دهیم تا سبب بازگشت همه امت بسوی خداوند و ترک معاصی گردد.

جماعت تبلیغ بر اساس آیه زیر، مردم را به ایمانیات و عبادات خداوند فرا می خوانند همانطوری که آیه فرموده است انبیای الهی چنین کرده اند :

وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِی إِلَیْهِ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ (الأنبیاء/۲۵)

و (ما) پيش از توهيچ پيامبري را نفرستاديم، مگر آنکه به او وحي کرديم که «معبودي جز من نيست، پس تنها مرا عبادت کنيد» 

یعنی لَا إِلَهَ إِلَّاالله شعار اول هر پیامبری بوده است و سپس پرداختن به عبادات وظیفه هر مومنی است.

همچنین این آیه را بطور مکرر برای مردم تفسیر می کنند .کنتم خیر أمه أخرجت للناس تأمرون بالمعروف و تنهون عن المنکر و تؤمنون بالله. (110 آل عمران)

شما ( اي پيروان محمّد ) بهترين امّتي هستيد كه به سود انسانها آفريده شده ايد ( مادام كه ) امر به معروف و نهي از منكر مي نمائيد.

شش صفت

باید دانست ، دعوت وارشاد گروه جماعت تبلیغ  روی شش موضوع تمرکز دارد که در بین اهل جماعت به «شش صفت» شهرت دارد، این شش صفت عبارتند از :

اول کلمه طیبه:  لا اله اله الله محمد رسول الله 

یعنی، هیچ معبودی بر حق غیر از خداوند وجود ندارد و حضرت محمد ( ص ) پیامبر و رسول بر حق خداوند می باشد.

سپس مقصد و فضیلت کلمه طیبه را شرح می دهند.

مقصد کلمه طیبه این است که تمام کارها و حوادثی که در جهان به وقوع می پیوندند فقط با مشیئت الهی انجام می شوند و تا اراده ی الله نباشد چیزی تغییر نمی کند.

موضوع دوم یا صفت دوم، نمازاست

با ذکراحادیث و آیات ، به فضیلت و اهمیت نماز در اسلام می پردازند و سپس با استناد به آیه

یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاهِ. (بقره۱۵۳)؛ اى مؤمنان، از بردبارى و نماز مدد بجویید.

می گویند: با دو رکعت نماز مشکلات دنیا و آخرت مان را حل نمائیم .

این گفته را حدیثی از رسول الله (صلی الله علیه و سلم) تائید می فرماید: وقتی مشکلی برای آنحضرت، صلّی الله علیه وسلّم، پیش می آمد به نماز روی می آورد.

صفت سوم یا موضوع  سوم علم و ذکر است

اینقدر علم باید کسب کنیم که پاکی و ناپاکی، جایز و ناجایز، حلال و حرام را  تشخیص بدهیم.

و با ذکر حدیث زیر

خَیرُکُم مَّن تَعَلَّمَ القُرانَ وَ عَلَّمَه (بخارى و ابوداود).

علم قرآن را بهترین و مفید ترین علم می دانند .

سپس به فضایل ذکر و یاد خداوند می پردازند

و ادامه می دهند : هر دلی که ذکر می کند مثالش مانند زنده ی است و هر دلی که ذکر نمی کند مانند مرده است.

چهارمین اکرام مسلمان است

به این معنی که با تاسی از سیرت رسول خدا با مسلمانان به نیکوئی برخورد کنیم و آنها را اکرام نمائیم. و با ذکر این حدیث مَن نَفَّسَ عَن مُومِنٍ کُربَهً مِن کُرَبِ الدُّنیَا ، نَفَّسَ اللهُ عَنهُ کُربَهً مِن کُرَبِ یَومِ القِیَامَهِ الخ. پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند : هرکس از مومنی ، اندوهی از اندوه های دنیا را برطرف کند ، خداوند مشکلی از مشکلات روز قیامت را از او برطرف میکند . هرکس بر تنگدستی آسان گیرد ، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسان میگیرد . کسی که ( عیب مسلمانی را بپوشاند ، خداوند در دنیا و آخرت ( عیب های ) او را می پوشاند . مادام که بنده در حال کمک کردن به برادرش ( دوستش ) باشد ، خداوند در حال کمک کردن به او خواهد بود . کسی که برای جستن علم ، راهی را بپیماید ، خداوند با آن برای او راهی به سوی بهشت هموار و آسان میکند و هرگاه مردمانی در خانه ای از خانه های خدا گرد آیند ، تا کتاب خدا را بخوانند و آن را به همدیگر بفهمانند ، بی گمان آرامش بر آنان فرود می آید ؛ مهر و رحمت آنان را فرا میگیرد ؛ فرشتگان احاطه شان میکنند و خداوند آنان را میان کسانی که نزد او هستند ، یاد میکند . ( قطعا ) کسی که عملش او را به دنبال اندازد ، نسب جلو نمی اندازد .

اکرام مسلمان را تشریح می کنند.

چهارمین موضوع اخلاص است

اخلاص این است که هر عملی را فقط بخاطر رضایت الله جل جلاله و بدون هیچگونه ریاکاری انجام دهیم سپس مفهوم حدیث زیر را بیان می کنند که رسول الله ص فرمودند:

إنَّ اللهَ لا يَنْظُرُ إِلَى أجْسَادِكُمْ ، وَلا إِلَى صُوَرِكُمْ ، وَلكِنْ يَنْظُرُ إِلَى قُلُوبِكُمْ وأعْمَالِكُمْ (صحیح مسلم).

خداوند به صورتها و مال های شما نگاه نمی کند بلکه به دل ها و اعمال شما نگاه میکند. هرکسی یک عدد خرما در راه خداوند صدقه کند به او پاداش فراوانی  می رسد و هر کس به اندازه ی کوه احد طلا و جواهرات بخاطر ریا صدقه کند هیچ ثوابی به او نمی رسد.

 موضوع ششم و آخر دعوت بسوی الله تعالی است

دعوت مردم بسوی خداوند وظیفه تمام پیامبران و وظیفه آخرین فرستاده ی خدا بوده است وتا دعوت نباشد ایمان احیا نمی گردد و با احیای ایمان مردم ، می توان دور ایمان را  یکبار دیگر تکرار کرد و گناهان را از جامعه برداشت و انگاه خداوند مسلمانان را در سراسر کره خاکی مدد و یاری خواهد کرد چرا که دلیل تمام ذلت و بدبختی های مسلمانان عملکرد نا شایست و معصیت است.

تاریخچه تاسیس نهضت جماعت تبلیغ

مؤسس نهضت جماعت تبلیغ شخصی بنام مولانا محمد الیاس رحمه الله است ، این مرد فوق العاده بلند همت در سال 1303 هجری قمری در سرزمین هند چشم به جهان گشود، و درسا ل۱۳۴۴ه،ق به حج مشرف شد و در ایامی که در مدینه منوره اقامت داشت گویا تاسیس جماعت تبلیغ به او الهام شد که ابتدا موجب پریشانی او گشت . و درسال ۱۳۴۵ه،ق رسما کار تبلیغ دین را به شیوه ی فعلی به تنهائی آغاز نمود و به دلیل عدم آشنائی، در اوایل کسی از علمای هم عصر از او حمایت نمی کرد و حتی فرزندش مولانا محمد یوسف نیز مخالفش بود ، مولانا محمد الیاس در هر روز بعد از نماز صبح شش صفت فوق الذکر را بیان می کرد و از فرزندش درخواست می کرد که با وجود مخالفت اش، در جمع او حضور پیدا کند. بعدها نهضت جماعت تبلیغ رشد چشمگیری یافت و در اولین اجتماع هواداران نهضت که عمدتا افراد جماعت بودند حدود 20هزار نفر حضور پیدا کردند و آرزوی مولانا محمد الیاس متحقق شد و پس از وفات اش، مولانا محمد یوسف جانشین پدر شد و راه پدر را ادامه داد همان پسری که مخالف پدر بود و علمای بزرگ زمان نیز از نهضت او حمایت کردند.

 جدیت در مولانا محمد الیاس

ایشان شخصیت بسیار دردمندی بودند و با عزم قوی و درد مندانه به دنبال مردم می رفتند تا آنها را در کار جماعت تبلیغ مشارکت دهند و طبعا در اوایل این شیوه برای همه عجیب بود، لذا از افراد پائین جامعه شروع کردند و افراد فقیر و بیکار را دعوت می دادند و گفته شده که به آنها کمک هم می کرد.

و شبهای طولانی به نماز و دعا و مناجات می پرداخت و به قدری برای هدایت و بازگشت مردم بسوی خداوند حریص شده بود که خوابش می پرید وقتی همسرش او را در این حالت می دید می گفت چرا خوابت نمی برد، در جواب می گفت اگر دلیل اش را بدانی تو هم مثل من خواهی شد.

کار دعوت از منطقه «میوات» شروع شد میواتی ها دارای خلق و خوی پسندیده ای نیستند و آغاز دعوت با آنها بسیار سخت بود اما اخلاص و درد مولانا محمد الیاس به حدی بود که این نهضت خیلی زود جهانی شد و حالا می توان گفت که هیچ کشوری در جهان نیست که گروه جماعت تبلیغ در آنجا قدم نگذاشته باشد و هیچ کشوری نیست که گروه جماعت آنجا حضور داشته نباشد، و در اجتماع سالانه که در بنگلادش و رائیوند پاکسان برگزار می شود صدها هزار نفر از سراسر جهان در آن شرکت می کنند.

رویکرد عجیب نهضت جماعت تبلیغ

این گروه بزرگ جهانی هیچگونه فعالیت سیاسی ندارد و بر علیه هیچ کسی سخن نمی گوید چه مسلمان باشد و چه غیر مسلمان، چرا که این گروه در صدد است کفار هم به خدا ایمان آورده و رستگار شوند و رویکرد رستگاری برای همه دارد  لذا بدین سبب علیه کفار نیز دعا نمی کند بلکه برای خیر و هدایت او دعا می کند همچنین هیچگونه تبلیغات رسانه ای ندارد و تبلیغات رسانه ای را نمی پسندد چرا که معتقد است بر خلاف اخلاص است که اصلی از اصول نهضت جماعت تبلیغ است و برای اطلاع رسانی اجتماع سالانه افراد به یکدیگر در نقاط مختلف دنیا اطلاع رسانی می کنند این یکی از دلایلی است که فعالیت شان رسانه ای نمی شود و از آنجا که وارد هیچ اختلاف فرقه ای ، مذهبی و قومی نمی شود  می توان گفت نهضتی با کمترین مخالف و بیشترین موفقیت در جهان که در هیچ جای دنیا نظیر ندارد . افراد این گروه با مخالف اش با بدی برخورد نمی کنند و کسی که آنها را با کلمات نا شایسته خطاب قرار دهد مقابله به مثل نمی کنند بلکه با تاسی از اخلاق نبوی برای او دعای هدایت می کنند و برخورد نا شایست او را ناشی از عدم آگاهی او می دانند .

نصاب حضور پیدا کردن در جماعت تبلیغ

ابتدا برای هر شخص جدیدی لازم است که سه روز همراه جماعت اعزام شود و هر کاری که آنها کردند این شخص تمرین کند و آموزش ببیند، سپس یک هفته ، و سپس چهل روز که این ها دوره های مقدماتی هستند و برای تکمیل شدن بایستی به مدت چهار ماه در راه خدا خروج کند. افراد جماعت و نقاط اعزام از سوی مراکز جماعت که در برخی شهرها هستند تعیین می شود و معمولا در هر مسجدی سه روز می مانند و مسجد بعدی از سوی مرکز تعیین می شود .

پس از دوره ی چهارماهه ، نوبت به هفت ماهه و یک ساله می رسد که این دو دوره را بعنوان داعی تجربه دار در کشور اسلامی و غیر اسلامی سپری می کنند .

حضور زنان

زنان نیز می توانند اهل جماعت باشند و برای زنان لازم است که همراه با شوهران شان تشکیل شوند وبه جماعت زنان «مستورات» می گویند مستورات در خانه ای از اهل محله و جدا از مردان اقامت می کنند و مردان در مساجد .

ایثار در جماعت تبلیغ

افرادی که در جماعت حضور پیدا می کنند هزینه ی شان بعهده خودشان است حتی آنهایی که یک سال در راه خدا خروج می کنند،  در بین شان افراد فقیری وجود دارد که با فروش اسباب خانه ی شان مخارج یک سال خود را فراهم می کنند.

آیا جماعت تبلیغ عیب و ایراد دارد؟

بطور عموم ممکن است انسانها همه عیب و ایراد داشته باشند چرا که هیچ کس معصوم نیست و اگر کسی بخواهد برای افراد جماعت تبلیغ ایرادی پیدا کند می تواند اما خود نهضت قابل رد کردن نیست . علما بمنظور هر چه بهتر شدن نهضت جماعت تبلیغ تذکراتی ارائه می دهند اما خود جماعت را رد نمی کنند و آن دسته ای که این نهضت عظیم جهانی را رد می کنند افرادی خود خواهی هستند که خودشان در بلا تکلیفی بسر می برند.

مراکزجهانی نهضت جماعت تبلیغ

1_ نظام الدین در هندوستان که اجتماع آن در بوپال هند برگزار می شود.

2_ رائیوند در 25 کیلومتری لاهور در ایالت پنجاب پاکستان و محل برگزاری اجتماع خود رائیوند است.

3_ بنگلادش که اجتماع آن در کنار رودخانه توراگ در منطقه تونگی در 20 کیلومتری شمال داکا و در زمینی به مساحت 160 هکتار برگزار می شود، و به گفته سایت عصر ایران دو میلیون نفر در آن شرکت نموده است.

 افرادی در این مراکز مشغول خدمت هستند که تمام عمر خویش و یا نصف عمر خود را وقف خداوند کرده اند ، آنهایی که تمام عمر خود را وقف خدا کرده اند تمام سال در مرکز حضور دارند مانند حاجی عبدالوهاب امیر مرکز رائیوند و کسانی که نصف عمر خود را وقف کرده اند شش ماه در هر سال در مراکز حضور پیدا می کنند.

اثرات جماعت تبلیغ
اثرات مطلوب جماعت تبلیغ برای بسیاری از مسلمانان در گوشه و کنار جهان روشن شده است ، خداوند توسط این حرکت مخلصانه بسیاری از غیر مسلمانان از ادیان مختلف را به دین اسلام ، و تعداد بسیار بالایی از مسلمانان قسی القلب را هدایت عنایت فرموده است . و این روند هدایتگری دوشادوش نهضت در تمام زمانه ها وجود داشته و خواهد داشت .